Sænskur heimilismatur par excellans: Kjötbollur með flauelsmjúkri kartöflumús, einfaldri brúnni sósu og súrum gúrkum

Það er orðið ansi langt síðan að ég gerði sænskar kjötbollur. Og þær hef ég gert margoft. Var að gá að því á blogginu mínu - hvort að ég hefði gert grein fyrir þeim áður og mér til mikillar undrunar hafði ég aldrei deilt uppskrift á ekta sænskum kjötbollum. Og það er ekki vegna þess að áhugann skorti - ég hef deilt með lesendum þessarar síðu fjöldanum öllum af uppskriftum, hægt er að sjá nokkrar þeirra hérna. 

Og þetta er eins hefðbundin uppskrift og hugsast getur. Hún er einföld - en aðalatriðið að hún er ljúffeng. 

Sænskur heimilismatur par excellans: Kjötbollur með flauelsmjúkri kartöflumús, einfaldri brúnni sósu og súrum gúrkum

Fyrir kjötbollurnar - fyrir fimm svanga

700 g svínahakk

300 g nautahakk 

1 hvítur laukur

1/2 allrahanda

2 egg

6 msk brauðmylsna

120 ml rjómi

salt og pipar

Fyrir kartöflumúsina

1 kg kartöflur

100 g smjör 

100 ml rjómi

100 ml mjóllk

 salt og pipar

Fyrir sósuna

400 ml nauta eða kálfasoð

150 ml rjómi

2 msk dökkt maizenamjöl

50 g smjör

3 msk soya sósa

salt og pipar

Ég keypti stórar kartöflur, lagði þær á beð af salti og bakaði við 200 gráðu hita í sex korter.

Við þá meðferð urðu þær vel brúnar að utan og lungamjúkar að innan. Skóf þær út með skeið og setti í skál og blandaði saman við rjóma, mjólk, smjör og svo salti og pipar. Úr varð flauelsmjúk kartöflumús. Nauðaeinföld.

Svo var að huga að kjötinu - en ég gerði það auðvitað á meðan kartöflurnar voru í ofninum. Lagði grísahakk og nautahakk í skál og setti mjög smátt skorinn hvítann lauk saman við.

Næst egg - sem ég þeytti aðeins upp áður en þeim var bætt saman við.

Þá brauðmylsnan. Sumir segja að maður eigi að láta hana liggja í rjómanum áður en mylsnunni er bætt saman við - en ég gleymdi því skrefi. En það virtist ekki koma að sök.

Svo rjómi - allt verður betra með rjóma.

Svo er bara að hræra deigið saman og láta það standa í 15 mínútur áður en maður hnoðar í bollur.

Ég tók matskeið af kjötdeiginu og rúllaði í höndunum. Ég gætti þess að smyrja hendurnar vel með olíu áður þannig að deigið myndi síður klístrast við mig.

Svo var bara að kynda undir steikarpönnunni á nýju eldavélinni og byrja að steikja.

Ég er ennþá að læra á hitann á pönnunni þannig að það verður að játast að ég brenndi nokkrar bollurnar - en það kom ekki að sök, þær voru ljúffengar engu að síður.

Þegar ég var búinn að steikja bollurnar að utan skellti ég þeim inn í heitan ofn í 10 mínútur eða svo til að elda þær alveg í gegn.

Með matnum vorum við með Ramon Bilbao Crianza frá 2016 sem er spænskt Rioja vín. Ég hef heimsótt þennan framleiðenda. Vorum í heimsókn hjá honum fyrir rúmu ári og gerðum grein fyrir þeirri heimsókn í sjónvarpsþættinum - Læknirinn í Eldhúsinu, Ferðalag bragðlaukanna. Þetta er milt og bragðgott vín - í góðu jafnvægi. Þetta vín passar með mörgum mat og ekki síst bollum eins og þessum.

Sósan var ofureinföld. Hitaði soðið og sauð það niður um þriðjung til að þétta bragðið. Bætti svo við rjóma og sauð upp - sauð svo niður um þriðjung áður en ég bætti dökku maizena mjöli saman við og soya sósu, salti og pipar. Setti smá smjör í lokin til að fá fallegan gljáa á sósuna.  

Þetta var alger veislumáltíð á þriðjudegi. Það þarf ekki að vera flókið að lyfta sér upp á virkum degi!

Bon appetit!

------

Flest hráefnin í þessari færslu fást í verslunum Hagkaupa

Tvennskonar spaghetti di nero - með hvítlauk, chili og skalottulauk - toppað með risarækjum eða heimaunnum laxahrognum

Ég snéri heim úr ævintýraferð til Las Vegas liðna helgi þar sem ég og bróðir minn voru fengnir til að elda fyrir veislu á vegum Kerecis. Kerecis er frábært íslenskt fyrirtæki sem er í stórtækri útrás á bandaríska markaði um þessar mundir. Þau framleiða sáraumbúðir úr íslensku þorskroði við mjög góðan orðstýr. Og það var virkilega gaman að fá að styðja við útrás þeirra með þessu verkefni. Við gerðum níu rétti sem áttu að gefa gestum möguleika á því að kynnast fjölbreyttu íslensku hráefni, sjá hérna. 

Helgina áður var ég með veislu fyrir sérnámslækna í lyflækningum þar sem við heilgrilluðum lamb með mexíkósku ívafi, sjá hérna,  - svo var sungið og dansað fram eftir nóttu. Þetta unga fólk kann svo sannarlega að skemmta sér. 

Það er þess vegna ekkert skrítið að ég hafi ekki haft tíma til að blogga sem skyldi. En það stendur til bóta. 

Tvennskonar spaghetti di nero - með hvítlauk, chili og skalottulauk og rjóma - toppað með risarækjum eða heimaunnum laxahrognum

Eins og lesendur kannski muna þá gerði ég heimaunnin hrogn fyrir skemmstu, sjá hérna - og úr varð þessi veislumáltíð í miðri viku, sjá hér. 

Þessar tvær uppskriftir voru ofur einfaldar og urðu eiginlega tilbúnar á meðan pastað sauð í pottinum. Ég hef verið aðdáandi Rustichella d'abruzzo í áraraðir og það minnkaði ekkert þegar ég fékk tækifæri til að heimsækja fyrirtækið á heimavelli nú í sumar í Abruzzohéraði austan við Toskana. Abruzzo er dásamlega fallegt sveitahérað þar sem hveitið í þetta gómsæta pasta er ræktað og það er sérstaklega skemmtilegt að sjá hvaða metnaður liggur í framleiðslunni. 

Ég vona að ég sýni þeim sóma með þessum tveimur snögggerðu uppskriftum. 

Fyrir fjóra til fimm svanga gesti 

1 pakki af spaghetti di nero

1 chili pipar

2 hvítlauksrif

börkur af einni sítrónu

2 skalottulaukar

100 g smjör 

250 ml rjómi 

10 risarækjur (auðvitað má hafa fleiri)

2-3 matskeiðar af heimaunnum laxahrognum

Þetta gat eiginlega ekki verið öllu einfaldara. Eldamennskan tók ekki lengri tíma en að skera niður skalottulauk, chili og hvítlauk.

Kavíarinn var ennþá í toppformi og bragðaðist stórvel en hann útbjó ég fyrir að verða þremur vikum. Sjá hérna.

Ég heimsótti Rustichella í sumar í heimahérað þeirra í Abruzzo. Það var ógleymanlegt ferð full af upplifunum, mat og ljúffengu ítölsku víni. 

Þetta pasta er litað með bleki úr kolkrabba.Ég hef alltaf verið dálítið smeykur við svart pasta - en þessar tvær uppskriftir læknuðu þá hræðslu. Smjör og rjómi róa mann niður. 

Galdurinn við að sjóða pasta - er að sjóða það í miklu vatni - einn lítra fyrir hver 100 g af pasta. Þá ráðleggja sérfræðingar hjá Rustichella að salta vatnið - 2 g af salti fyrir hvern lítra - þau hljóta nú að vita hvað þau eru að tala um. Þá skiptir einnig höfuðmáli að sjóða pastað þangað til að það er "al dente" aðeins undir tönn. Þannig dregur það betur í sig sósuna og gerir réttinn mun áhrifaríkari.

Á meðan pastað sýður er smjörið brætt á pönnu og laukur, chili og hvítlaukur steikt á pönnu.

Bætið rækjunum á pönnuna.

Skellið dash af hvítvíni á pönnuna og sjóðið upp áfengið.

Bætið rjómanum á pönnuna og sjóðið hann upp. Bætið pastanu saman við og bragðbætið með kryddjurtum og sítrónuberki. 

Þetta var afar ljúffengt.

Byrjið eins á næsta rétti - takið lauk, hvítlauk, chilli og steikið upp úr bráðnu smjöri. Bætið matskeið af hrognum á pönnuna. 

Næsta skref er skvetta af hvítvíni, sjóða upp áfengið, bæta svo rjóma og pasta á pönnuna.

Ekki bara er þetta fallegt - þetta var líka ótrúlega ljúffengt.

Til að espa aðeins upp sítrónubragðið - sem mér finnst passa svo vel með sjávarfangi - þá bragðbætti ég pastað með ögn af sítrónuolíu. 

Svo er bara að bjóða fjölskyldunni að setjast til borðs. Við drukkum Masi Masianco með réttinum - en ég hafði einmitt notað smá skvettu af því í báða pastaréttina. Það skiptir máli að nota gott vín í mat - og þetta ítalska hvítvín er ferskt og ljúffengt, örlítil sýra sem passaði vel með ríku pastanu. 

Verði ykkur að góðu. 

------

Flest hráefnin í þessari færslu fást í verslunum Hagkaupa